“Uprawianie sportów siłowych

jako skuteczna forma profilaktyki selektywnej”

       Profilaktyka selektywna ma na celu zapobieganie, ograniczenie lub zaprzestanie podejmowania przez osobę zachowań ryzykownych czyli szkodliwych dla swojego zdrowia fizycznego i psychicznego. Cele te mogą być osiągane w różny sposób np. poprzez poprawę funkcjonowania emocjonalnego i społecznego, kształtowanie adekwatnych przekonań dotyczących np. narkotyków, promocję postaw prozdrowotnych oraz wspieranie rodzin w rozwiązywaniu problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych przez dziecko.

        Odbiorcami mojego programu “treningu siłowego” jest młodzież przebywająca w MOW. Grupa młodzieży niedostosowanej społecznie charakteryzuje się obecnością  kilku czynników ryzyka predysponujących ją m.in. do używania czy nadużywania substancji  psychoaktywnych. W dzisiejszych czasach każdy młody człowiek narażony jest na kontakt ze środkami zmieniającymi  świadomość. Tym bardziej podopieczni placówek resocjalizacyjnych z racji środowiska, urazów emocjonalnych, deficytów społeczno-emocjonalnych, porażek szkolnych, agresji mają szereg niewłaściwych przekonań oraz postaw związanych z narkotykami, dopalaczami czy alkoholem. Używki te wśród ludzi młodych, traktowane są jako coś modnego lub dostarczającego rozrywki, a osoba która od nich stroni może być postrzegana jako mniej atrakcyjna dla grupy czy wręcz stać się obiektem ostracyzmu ze strony środowiska rówieśniczego. Nie trzeba w tym miejscu przypominać jak istotna w okresie adolescencji jest potrzeba afiliacji oraz jak negatywne następstwa wypływać mogą w wyniku jej niezaspokojenia. Niejednokrotnie młody człowiek, nie będąc w stanie przeciwstawić się presji grupy, dla świętego spokoju, a często także “nowych doświadczeń” sięga po niedozwolone używki, które w ostateczności, część z eksperymentujących osób doprowadzają do uzależnienia, chorób psychicznych, a nawet śmierci.

        Z perspektywy prawidłowo ukształtowanego dorosłego, dużo łatwiej jest zachować się asertywnie i odpowiedzieć "nie" w sytuacji, gdy wywiera się na nas presję na określone zachowanie. Jednak dla młodego człowieka uwikłanego w trudne środowisko, nie posiadającego właściwych wzorców, dla którego asertywność to słowo nie nasuwające żadnych skojarzeń, bardzo dobrą metodą chroniącą i ograniczającą atrakcyjność używek jest   rozwój zainteresowań, szczególnie sportów kształtujących tężyznę fizyczną. Bez względu na to, czy będą to modne obecnie sporty walki, kulturystyka, podnoszenie ciężarów czy trójbój siłowy - rozwijanie ciała oraz hartowanie ducha poprzez przełamywanie własnych ograniczeń bez wątpienia pozytywnie wpłynie na każdego. Pozytywy płynące z uprawiania sportu mają moc terapeutyczną, ochraniającą oraz prozdrowotną. Oto ich lista.

        Istotnym aspektem wszystkich z wymienionych sportów jest konieczność systematycznego treningu. Nie ma możliwości osiągnięcia sukcesów lub postępów              w planach treningowych, jeżeli ćwiczenia będą okazjonalne, uzależnione od chwilowej chęci czy zapału. Tak więc systematyczność i stałe zaangażowanie powodują lepszą organizację dnia młodego człowieka i zmniejszenie ilości czasu wolnego, które  mógłby wykorzystać       w mało konstruktywny sposób. Sukcesy w osiąganiu celów treningowych są dodatkowym motywatorem do większego wysiłku. Regularny trening kształtuje również charakter młodego człowieka. Młodzież w obecnych czasach w dużym stopniu nastawiona jest na wygodę oraz konsumpcyjny styl życia i ma trudności w przekonaniu się do czegoś, co wymaga zaangażowania siły, inwestycji czasu, a efekty tego będą widoczne w tzw. przyszłości. Dlatego też moja rola trenera oraz wsparcie rodziców we wzmacnianiu młodego adepta sportu jest bezcenna. Samo zainteresowanie planami treningowymi, celami, podtrzymywanie na duchu w chwilach zwątpienia oraz wskazywanie owoców ciężkich treningów w przyszłości buduje relację i wspólne pozytywne doświadczenia.

       Kolejnym pozytywem związanym z regularnymi treningami jest właściwe odżywianie oraz kształtowanie świadomości w tym zakresie. Nie trzeba nikogo przekonywać, że otyłość jest zabójczą chorobą cywilizacyjną i jak ważny jest fakt umiejętnego kształtowania zbilansowanej diety. Jest ona nieodzowną częścią każdego sportu, a w szczególności sportów wymagających znacznego zaangażowania  fizycznego. Właściwa dieta sportowca oraz używki wzajemnie się wykluczają, ponieważ każda używka ogranicza progres w treningach.  

        Ostatnią korzyścią, ale w przypadku młodzieży z trudnych środowisk może najważniejszą, jest wzrost samooceny oraz pozycji w grupie rówieśniczej. Ponieważ wśród ludzi funkcjonuje przekonanie, że "sportowcy nie biorą" - ułatwia to młodemu człowiekowi odrzucanie propozycji skorzystania z używek. Drugą stroną jest przewaga fizyczna nad rówieśnikami związana z uprawianiem sportów siłowych oraz sukcesami na tym polu - co dodatkowo budzi szacunek i zniechęca do wywierania negatywnej presji na sportowca - abstynenta.

      Reasumując, wciągnięcie tzw. trudnej młodzieży w orbitę sportów siłowych spełnia wszystkie cele profilaktyki selektywnej, gdyż ogranicza podejmowanie zachowań ryzykownych związanych ze środkami psychoaktywnymi. Buduje także umiejętności radzenia sobie z naciskami środowiska rówieśniczego, poprawia funkcjonowanie emocjonalne, samoocenę oraz promuje postawy prozdrowotne wśród młodych ludzi.

Bibliografia u autora artykułu.
 

                                                                                                                     Arkadiusz Kruczek